KULLANIM

useradd [-c açıklama] [-d evdizini]
[-e bitiş_tarihi] [-f askı_süresi]
[-g birincil_grup] [-G grup[,...]]
[-m [-k iskelet_dizin] | -M] [-p parola]
[-s kabuk] [-u kull_kiml [ -o]] [-n] [-r] kullanıcı

    
useradd -D [-g öntanımlı_grup] [-b öntanımlı_ev]
        [-f öntanımlı_askı_süresi] [-e öntanımlı_bitiş_tarihi]
        [-s öntanımlı_kabuk]

AÇIKLAMA

Yeni Kullanıcıların Oluşturulması

-D seçeneği belitilmeden çağrıldığında, useradd komutu, komut satırında tanımlanan değerleri ve sistemdeki öntanımlı değerleri kullanarak yeni bir kullanıcı oluşturur. Komut satırında belirtilen seçeneklere bağlı olarak, gerekli sistem dosyalarına yeni kullanıcının bilgileri girilir; ev dizini oluşturulur; ilk dosyalar kopyalanır. Red Hat Linux´da kullanılan sürümünde, -n seçeneği belirtilmediği sürece, oluşturulan her kullanıcı için yeni bir grup oluşturulur. Kullanabileceğiniz seçenekler şunlardır:

-c açıklama

Yeni kullanıcının parola dosyasındaki açıklama alanı.

-d evdizini

Oluşturulan yeni kullanıcının sisteme girişte kullanacağı ev dizinini belirtir. Öntanımlı olarak, kullanıcı ismi öntanımlı_ev'e eklenecek ve sisteme giriş dizini ismi olarak kullanılacaktır.

-e bitiş_tarihi

Kullanıcı hesabının son kullanma tarihini belirtir. Tarih YYYY-AA-GG (Y: yıl, A: ay, G: gün) şeklinde belirtilir.

-f askı_süresi

Kullanıcı parolasının son kullanma tarihinden itibaren, bu hesabın tamamen kapatılacağı tarihe kadar geçecek olan sürenin gün cinsinden değeri belirtilir. Bu değer 0 olarak belirtilirse, parolanın son kullanma tarihinde hesap kapatılır. -1 değeri verilirse, bu özellik iptal edilmiş olur. -1 değeri öntanımlı değerdir.

-g birincil_grup

Kullanıcının üyesi olacağı birincil grubun adı veya numarası belirtilir. Belirtilen grup, sistemde önceden tanımlanmış olmalıdır. Şayet grup numarası belirtilmiş ise, bu numara sistemde var olan bir gruba ait olmalıdır. Olmayan gruba ait bir isim veya numara kullanamazsınız. Öntanımlı değer 1 dir.

-g grup[,...]

Kullanıcının üyesi olacağı ilave gruplar belirtilir. Her grup, diğerinden virgül ile ayrılır, arada boşluk bırakılmaz. Burada tanımlanan gruplar, -g ile tanımlanan grubun kısıtlamalarına tabidirler. Öntanımlı olarak, kullanıcının sadece birincil_grup üyesi olduğu kabul edilir.

-m

Şayet sistemde kullanıcının ev dizini yok ise, yeni bir dizin oluşturulur. Eğer -k seçeneği belirtilmişse iskelet_dizin içindeki dosyalar ev dizinine kopyalanır. Aksi taktirde /etc/skel içindeki dosyalar kullanılır. iskelet_dizin veya /etc/skel içindeki bütün dizinler, ev dizininde de oluşturulur. -k seçeneği, sadece -m seçeneği ile birlikte kullanıldığında etkilidir. Öntanımlı olarak, dizin oluşturulmaz ve dosyalar kopyalanmaz.

-M

/etc/login.defs içinde tanımlı bütün sistemi kapsayan ayarlarda ev dizininin yaratılması gerektiği belirtilmiş olsa bile, kullanıcı ev dizini oluşturulmaz.

-n

Öntanımlı olarak, oluşturulan yeni kullanıcı ile aynı adlı yeni bir grup oluşturulur. Bu seçenek belirtilir ise, bu Red Hat Linux´a özel davranış kapatılmış olur.

-r

Bu seçenek, yeni bir sistem hesabı açmak için kullanılır. Böylece, /etc/login.defs içinde belirtilen UID_MIN değerinden daha küçük kullanıcı kimlikli kullanıcı oluşturulabilir. /etc/login.defs içindeki öntanımlı değerler ne olursa olsun, useradd komutu böyle bir kullanıcı için ev dizini oluşturmayacaktır. Oluşturulacak sistem hesabı için bir ev dizini istiyorsanız, -m seçeneğini kullanmak zorundasınız. Bu, Red Hat tarafından eklenmiş bir seçenektir.

-p parola

crypt(3) tarafından döndürülen şifrelenmiş paroladır. Öntanımlı olarak hesap kapalıdır.

-s kabuk

Kullanıcının sisteme girişte kullanacağı kabuğun adıdır. Öntanımlı olarak bu değer boştur, böylece sistemin öntanımlı kabuğunun seçilmesi sağlanır.

-u kull_kiml

Kullanıcı kimliğinin sayısal değeridir. Bu değer, -o seçeneği kullanılmadığı sürece, eşsiz olmalıdır. Değer mutlaka pozitif bir sayı olmalıdır. Öntanımlı olarak, diğer kullanıcıların numaralarından ve 99´dan büyük, en küçük numara kullanılır. 0 ile 99 arasındaki değerler sistem hesapları için ayrılmıştır.

Öntanımlı Değerlerin Değiştirilmesi

  -D seçeneği ile birlikte kullanıldığı zaman, useradd ya geçerli değerleri görüntüler, ya da öntanımlı değerleri, komut satırından belirtilenler ile günceller. Kullanabileceğiniz seçenekler şunlardır:

-b öntanımlı_ev

Yeni bir kullanıcının ev dizini için ilk dosyayolu önekini belirtir. Yeni bir hesap açarken -d seçeneği belirtilmemişse, yeni kullanıcının adı öntanımlı_ev'in sonuna eklenir ve yeni dizin oluşturulur.

-e öntanımlı_bitiş_tarihi

Kullanıcı hesabının kapatılacağı tarih.

-f öntanımlı_askı_süresi

Kullanıcı parolasının son kullanma tarihinden itibaren, bu hesabın tamamen kapatılacağı tarihe kadar geçecek olan sürenin gün cinsinden değeri.

-g öntanımlı_grup

Yeni bir kullanıcı için birincil grup adı veya grup kimliği. Belirtilen grup ismi sistemde mevcut olmalı ve sayısal grup kimliği için mevcut bir girdi bulunmalıdır.

-s öntanımlı_kabuk

Yeni bir kullanıcının sisteme girişte kullanacağı kabuğun adı. Belirtilen kabuk gelecekte açılacak bütün yeni hesaplarda kullanılır.

Şayet herhangi bir seçenek belirtilmezse, useradd geçerli öntanımlı değerleri görüntüleyecektir.

NOTLAR

/etc/skel dizinindeki öntanımlı dosyaların yerleştirilmesi sistem yöneticilerinin sorumluluğundadır. useradd komutunun bu sürümü, Red Hat tarafından, Red Hat kullanıcı/grup uyumluluğunu sağlayamak için düzenlenmiştir.

YETERSİZLİKLER

NIS grubuna kullanıcı ekleyemezsiniz. Bu NIS sunucusu üzerinde yapılmalıdır.
 

İLGİLİ DOSYALAR

/etc/passwd          - kullanıcı hesabı bilgileri
/etc/shadow          - güvenli kullanıcı hesabı bilgileri
/etc/group           - grup bilgileri
/etc/gshadow         - güvenli grup bilgileri
/etc/default/useradd - öntanımlı bilgiler
/etc/login.defs      - sistem genelinde geçerli kurallar
/etc/skel            - öntanımlı dosyaları içeren dizin

YAZAN

Julianne Frances Haugh <jockgrrl (at) ix.netcom.com> tarafından yazılmıştır.

ÇEVİREN

Yalçın Kolukısa <yalcink01 (at) yahoo.com>, Aralık 2003